Koffiemolen

Een koffiemolen is de belangrijkste investering voor jou als (thuis)barista. De maalgraad is namelijk bij elke zetmethode bepalend voor het zetten van goede koffie. Een eenvoudige handkoffiemolen kan al volstaan. Het zou zonde zijn om topkwaliteit koffiebonen te kopen voor een bepaalde zetmethode en ze daarna slecht te malen. Of nog erger, koffie zetten met een pakje gemalen koffie uit de supermarkt.

De koffiebonen maal je het best vlak voor het zetten van de koffie. Gemalen koffie verliest namelijk binnen 15 minuten de meeste aroma’s en smaken. Investeer daarom tijd en geld bij het kopen van je koffiemolen. Waar moet je op letten en welke mogelijkheden er zijn, lees je hier.

Inhoudsopgave

Waarom is een koffiemolen zo belangrijk?
Handmatige koffiemolens
Elektrische koffiemolens

Waarom geen koffiemolen kopen met propellermesje?
Waarom een koffiemolen met maalschijven kopen?
Een snelle of langzaam draaiende motor?
Waarom een Grind on demand koffiemolen kopen?
Waarom geen koffiemolen met doseerhuis kopen?
Een getrapte of traploze koffiemolen?
De grootte van het koffiebonenreservoir

Het uiterlijk en de afmetingen
De prijs/kwaliteit verhouding
Nooit voorgemalen koffie uit de supermarkt kopen
Waar moet een goede koffiemolen aan voldoen?

Waarom is een koffiemolen zo belangrijk?

Je maalt de koffiebonen het best vlak voor je koffie zet. Ruik maar eens aan vers gemalen koffie. Ruik 15 minuten later nog een keer. Je zal merken dat al veel aroma’s zijn vervlogen. Als de aroma’s weg zijn, dan zijn ook de smaken weg. Dat is echt zonde.

Dat is de eerste reden waarom een koffiemolen zo belangrijk is. Een andere reden is dat de maalgraad ontzettend belangrijk is. Elke zetmethode heeft in combinatie met de koffiebonen een ideale maalgraad. Bonen voor filterkoffie moeten grover gemalen worden dan koffiebonen voor espresso. Als bijvoorbeeld de maalgraad voor een espresso te grof is, dan zal je hele slappe koffie krijgen. Bovendien is de gelijkmatigheid van de maling ook heel belangrijk, want water zoekt altijd de snelste weg. Daarom kan je koffiebonen nooit malen in bijvoorbeeld een blender.

[caption id="attachment_201157" align="aligncenter" width="750"] Fijne maalgraad voor espresso alleen mogelijk met een elektrische koffiemolen[/caption]

Je kan makkelijk koffie zetten met het goedkoopste koffiezetapparaat, maar de goedkoopste koffiemolen kopen, wordt absoluut afgeraden. Investeer in de beste kwaliteit koffiemolen die je je kunt veroorloven. De schade die een slechte koffiemolen aan de koffie zou aanrichten, kan door geen enkele espressomachine worden gecompenseerd.

De verscheidenheid aan koffiemolens is beperkt. De belangrijkste verschillen zijn hier voor je uitgelegd.

Handmatige koffiemolens

[caption id="attachment_201140" align="alignleft" width="300"] Handmatige Kalita koffiemolen[/caption]

We zijn honderden jaren geleden koffie beginnen drinken. In al die jaren is de techniek in handmatige koffiemolens weinig veranderd. De koffiemolens van vroeger zijn de vierkante die je vandaag de dag nog steeds kan kopen. Nu zijn er versies met een moderner design. De bekendste zijn deze van de merken Hario en Kalita.

Bovenin doe je een kleine hoeveelheid koffiebonen. Je stelt de maalgraad in op grof, medium of zelfs fijn, maar spijtig genoeg niet fijn genoeg voor espresso. Je draait aan de hendel en de gemalen koffie wordt onderaan in een bakje opgevangen. De maling is verbazingwekkend gelijkmatig. Het grote voordeel is dat deze handkoffiemolens relatief goedkoop zijn. Het nadeel is de tijd die je nodig hebt om een kleine hoeveelheid koffiebonen te malen. Een Hario handkoffiemolen koop je al voor zo’n €40.

De absolute koning van de handmolens is de Turkse koffiemolen. Deze molen is een must have voor elke koffieliefhebber. Ze zijn heel stijlvol en kunnen de koffiebonen bijzonder fijn malen. Het zijn hoge, zware, koperen of bronzen cilindervormige molens met een koepel. Vandaag de dag worden ze nog steeds in het Midden-Oosten gebruikt. Onder de koepelvormige dop doe je de koffiebonen. De molen draai je met behulp van een hendel aan de bovenkant. De hendel is verbonden met een schroef in het cilinder. Met de stelschroef bovenop de molen stel je de maalgraad in. De gemalen koffie wordt onderaan opgevangen.

Handmatige koffiemolens zijn bij filterkoffie een goede optie. Zeker op vakantie of als je maar een paar kopjes koffie per dag zet. Ben je een espresso liefhebber, dan wordt een elektrische koffiemolen aangeraden.

Elektrische koffiemolens

[caption id="attachment_201142" align="aligncenter" width="750"] Elektrische koffiemolen[/caption]

Er zijn verschillende types elektrische koffiemolens op de markt. Molens met een propellermesje of met maalschijven, met een doseerhuis, Grind on demand, traploos en niet-traploos. Elke type wordt hieronder uitgelegd met aankoopadvies.

Waarom geen koffiemolen kopen met propellermesje?

De koffiebonen worden zeer ongelijkmatig gemaald waarbij de kans bestaat dat de koffie wordt verhit.

Wat is een propellermolen?


[caption id="attachment_201151" align="alignleft" width="298"] Koffiemolen propeller mesje[/caption]

Een koffiemolen met een propellermesje(s) wordt ook wel slagkoffiemolen genoemd. Het mesje zit vast aan een roterende motor. Bij het roteren worden de bonen stuk geslagen door het mesje. Wanneer de machine te lang draait, kunnen de koffiebonen verschroeien door verhitting. Je kan de werking vergelijken met die van een blender.

Ongelijkmatig gemalen koffie zorgt voor ongelijke extractie. Verhitte gemalen koffie geeft een negatieve smaak.

Als je alleen een propellermolen ter beschikking hebt, dan kan je best kleine hoeveelheden per keer malen. Door te schudden tijdens het malen, zal de maling gelijker zijn. Door de machine steeds een korte tijd aan te zetten, wordt verhitting voorkomen. Het enige voordeel van deze molen is dat hij eenvoudig schoon te maken is.

Over het algemeen zijn deze koffiemolens heel goedkoop, maar het advies luidt niet kopen.

Waarom een koffiemolen met maalschijven kopen?

[caption id="attachment_201152" align="alignleft" width="300"] Maalschijven koffiemolen[/caption]

Veruit de beste koffiemolens voor huishoudelijk gebruik zijn deze met maalschijven. Ze lijken het meest op koffiemolens die gebruikt worden in koffiebars. Over het algemeen zijn ze redelijk compact en malen ze zeer gelijkmatig.

De koffiebonen worden gelijkmatig verbrijzeld door de wrijving van de 2 metalen schijven. Dat maakt ze wel rumoerig. De maalgraad is over het algemeen zeer eenvoudig in te stellen van zeer grof tot zeer fijn. Het is dikwijls wel even zoeken naar de juiste maalgraad omdat het afhankelijk is van verschillende factoren. Maar eens de juiste maalgraad gevonden is, kan deze eenvoudig opnieuw ingesteld worden.

2 soorten maalschijven: platte en conische
Koffiemolens met platte maalschijven malen door middel van 2 schijven met gekartelde randen. De apparaten met conische maalschijven verpulveren de koffiebonen door het conisch gevormde maalmechanisme.

Materiaal van de maalschijven
Een goede koffiemolen maalt met keramische of geharde stalen maalschijven.

Een snelle of langzaam draaiende motor?

Het beste is een koffiemolen met een langzaam draaiende motor. Want hoe sneller de motor draait, hoe meer warmte er geproduceerd wordt. Deze warmte kan nadelig zijn voor de koffie. Bij de aankoop is de snelheid zeker een aandachtspunt.

Waarom een Grind on demand koffiemolen kopen?

[caption id="attachment_201153" align="alignleft" width="165"] Quamar koffiemolen[/caption]

Dit zijn meestal makkelijk instelbare koffiemolens waarbij je de vers gemalen koffie rechtstreeks in de filterdrager kan opvangen. Bovendien geven ze de allerbeste constante maling. De Grind in demand molens malen door middel van platte of conische maalschijven zoals hierboven beschreven.

Ze hebben een ingebouwde timer met automatische stop functie. Je stelt door middel van tijd de hoeveelheid te malen koffiebonen in. Dit geeft een eenvoudige en constante manier van werken. Als eenmaal de juiste tijd en maalgraad is gevonden, dan verlies je als barista geen tijd meer met het exact afwegen van de koffiebonen. Bij de hele dure modellen is het zelfs mogelijk de grammage in te stellen.

Een Grind on demand koffiemolen wordt vaak in combinatie met een halfautomaat espressomachine gebruikt. Je kan namelijk alleen de beste espresso zetten met een perfecte maling.

Een getrapte of traploze koffiemolen?

Met een traploze koffiemolen kan je de maalfijnheid in hele kleine stapjes aanpassen. Voor de barista is het nauwkeuriger en fijner werken. Dit komt de smaak ten goede.

Een niet-traploze of getrapte molen heeft alle maalgraden reeds voorgeprogrammeerd. Je kan wel eenvoudig uit deze stappen kiezen door middel van een cijfer, iconen of streepjes. Het voordeel is dat het je makkelijker wordt gemaakt. Het nadeel voor jou als barista is dat je geen kleine nuances kan aanbrengen in de maalgraad. De maalgraad is namelijk oh zo belangrijk voor koffie.

Bij de specificaties van een getrapte koffiemolen staan meestal het aantal maalstanden.

Waarom geen koffiemolen met doseerhuis kopen?

Het doseerhuis is een cilindervormige bak voor de koffiemolen. In het doseerhuis wordt de gemalen koffie opgevangen. Aan de zijkant is een hendel om de koffie gedoseerd in de filterdrager te laten vallen. Het is een zogenaamd kliksysteem waarbij er per klik zo’n 7 gram wordt vrijgegeven.

Het is best omslachtig werken en bovendien niet goed voor de koffie. Deze koffiemolens werden jaren geleden voor het eerst gebruikt in de horeca. In het doseerhuis stapelt de gemalen koffie zich op. Het doseerhuis wordt meestal misbruikt als bewaarhuis. Gemalen koffie kan je niet bewaren, want aroma’s en smaken verdwijnen snel. Bovendien is het zeer moeilijk om een exacte dosering uit de machine te krijgen. Het advies is om deze koffiemolen niet te kopen maar een Grind on demand molen aan te schaffen.

De grootte van het koffiebonenreservoir

De grootte van het koffiebonenreservoir is voor een koffiemolen niet zo belangrijk. Het is zeker niet bepalend voor de aankoop. In het reservoir worden de koffiebonen blootgesteld aan licht en zuurstof waardoor het niet de ideale manier is om koffiebonen te bewaren.

Het uiterlijk en de afmetingen

Hoe groter en robuuster de koffiemolen, hoe professioneler de machine. In koffiebars nemen ze veel plek in naast de espressomachine en hebben ze een heel groot bonenreservoir omdat de omloopsnelheid van de koffiebonen hoog is.

Molens met maalschijven zijn zwaarder en groter dan propellermolens. Een koffiemolen heeft thuis meestal een mooie plek in de keuken en daarom zijn ze de voorbije jaren mooier en kleiner geworden. Meer en meer merken brengen ze op de markt in verschillende kleuren.

De prijs/kwaliteit verhouding

Een handmatige koffiemolen koop je al voor zo’n €45 tot ongeveer €200. Wil je een goede elektrische koffiemolen kopen, dan moet je rekening houden met minstens €100. De professionelere modellen kunnen oplopen tot meer dan €1.000.

Het is aangeraden om niet te besparen op een koffiemolen. Je hebt al een heel goede prijs/kwaliteit verhouding voor ongeveer €250. Gebruik je de molen voor het zetten van espresso, kies dan zeker voor een Grind on demand.

Tot slot zijn koffiebonen veel goedkoper dan koffiecups of -pads. Voorgemalen koffie verliest heel snel zijn smaak en aroma. Koop daarom bonen en zeker geen voorgemalen koffie in de supermarkt.

Nooit voorgemalen koffie uit de supermarkt kopen

Waarom je nooit voorgemalen koffie uit de supermarkt mag kopen? Als je voorgemalen koffie zou kopen, doe het dan in een koffiebar en zorg dat het vers gemalen wordt. Supermarkt koffie is doorgaans veel te donker gebrand, te fijn gemalen en meestal een melange van 2 koffiesoorten, namelijk Arabica en Robusta. Met voorgemalen supermarkt koffie drink je bij elke zetmethode nooit lekkere koffie. Je hebt dus een koffiemolen nodig.

Waar moet een goede koffiemolen aan voldoen?

De koffiemolen kan goed en makkelijk schoongemaakt worden.
De molen kan voor espresso heel fijn malen. Filterkoffiemolens voldoen niet voor espresso.
De maalschijven zijn van goede kwaliteit.
De maalgraad is gemakkelijk instelbaar.
De koffie wordt nauwelijks verhit tijdens het malen.
De molen doseert de gemalen koffie per kopje.

 

Wil je meer weten over koffiemolens? Stel hieronder je vraag of klik door op de vele links, want met Mister Barish lees en leer je alles over koffie!